Lối sống là thứ rất kỳ diệu, nó có sức mạnh khiến chủ thể thay đổi mỗi ngày. Tôi tin như vậy! Và Hoàng Tạo cũng tin như vậy! Anh là một kiến trúc sư tôi gặp ở New Orleans trong chuyến hành trình của mình. Cũng giống như nhiều kiến trúc sư khác, anh hiểu rõ về thiết kế nội thất. Tạo có bằng kiến trúc của Đại học California Polytechnic State và đang theo học tiến sỹ về Quy hoạch đô thị ở Đại học New Orleans. Anh chia sẻ: “Trong kiến trúc, thiết kế một dự án có thể đa dạng với quy mô từ cả một thành phố to đùng đến một cái bàn bé xíu” Và đó là lý do anh hiểu giá trị của nội thất và rất thích thiết kế nội thất.

Nhưng khác với nhiều kiến trúc sư khác, Tạo học được nhiều từ sự mày mò và các lớp học nghệ thuật bên ngoài môi trường học thuật. Từ thời trung học, anh đã say mê làm đồ nội thất và điều thú vị là ở mỗi nơi anh chuyển đến sinh sống anh đều tự làm đồ nội thất cho căn hộ của mình thay vì mua mới. Ở tuổi 32, Tạo đã từng sống ở 8 thành phố, 5 quốc gia và 4 châu lục trong vòng 11 năm. Và cũng trong vòng 11 năm đó, anh đã đi khắp tất cả các bang của nước Mỹ và đặt chân đến 70 quốc gia. Tuổi trẻ đấy! Chẳng phải nó nhiều sắc màu của những chuyến phiêu lưu và của những con mắt tò mò luôn rộng mở hay sao. Tạo kể về câu chuyện của mình nhẹ nhõm và rất giản dị. Mỗi món đồ mà anh thiết kế đều cho anh một thử thách nhất định. Khi còn làm cho tổ chức Peace Corps ở Mozambique anh tự làm cho mình từng món đồ một từ cửa cho đến bàn ghế bằng các vật dụng bằng tay đơn giản nhất. Căn nhà mà Tạo đang ở tại New Orleans cũng đơn giản và giảm tối đa chi phí khi sử dụng các tấm ván ép 1-2 met từ đó bằng những đường cắt và trí tưởng tượng đầy sáng tạo tạo nên những thứ thú vị trong cuộc sống của chính mình.

Sau khi trở về từ 2 năm sống ở Phi Châu, Tạo ngày càng yêu thích phong cách DIY của người trẻ và cũng muốn cổ vũ thêm cho phong cách này đến người trẻ bằng cách tự làm tất cả đồ dùng của mình. Anh chia sẻ “người trẻ ngày càng xê dịch nhiều hơn, và việc di chuyển đến càng nhiều vùng miền địa lý trên thế giới sẽ khiến cho họ càng năng động hơn trong việc kiến tạo cuộc sống mới của mình. Hãy tưởng tượng xem thay vì việc bạn sẽ phải bỏ tiền ra mua mới thì bạn có thể tự làm và tự trang trí không gian cuộc sống của mình. Nó vừa khiến tiết kiệm chi phí hạn hẹp của người trẻ, vừa khiến bạn năng động hơn, sáng tạo hơn và biến nó thành một trong những kỹ năng mềm cần có của người trẻ mới: “Nghĩ giản đơn, làm giản đơn và chịu trách nhiệm với cuộc sống của mình”

Căn hộ bé xíu của Tạo ở New Orleans là một không gian rất đáng yêu với những vật dụng và nội thất tự làm theo phong cách tối giản – tối giản nhưng vẫn đa chức năng: một cái bàn, bàn làm việc, giường, sofa, đèn, và tấm trượt màn Shoji để ngăn không gian và mở ra không gian. Mỗi thứ như vậy tốn khoảng chưa tới 30 USD nhưng công năng và giá trị sử dụng của nó sẽ khiến bạn rất kinh ngạc.

Tạo ham thích nghiên cứu và tìm tòi về những tác động của kiến trúc và thiết kế đối với các vấn đề xã hội. Anh đang tập trung cho đồ án của mình để tìm hiểu về việc phát triển quy hoạch hạ tầng và thiết kế quản lý nguồn nước – một vấn đề rất đáng lưu tâm ở New Orleans sau cơn bão Katrina. Tạo đã từng làm việc với rất nhiều tổ chức phi lợi nhuận như Open Architecture New Orleans và Friends of the Lafitte Greenway và anh nhận thấy thông thường, kiến trúc tập trung vào việc gạch-vữa hơn là giá trị của kiến trúc từ con người. Và theo đó có rất nhiều cơ hội bị bỏ lỡ trong thiết kế để trao quyền cho cộng đồng. Và với lý tưởng đó, anh tập trung thiết kế các sản phẩm, công trình dễ ứng dụng, giản tiện từ các chất liệu dễ tìm và đơn giản. Và quả thật sự đơn giản có thể thấy ở ngay chính căn hộ nhỏ xíu của anh. Ghế sofa có thể lắp ghép rất nhanh thành giường và một căn phòng ngủ khi có khách. Bàn làm việc có thể cơ động để biến đổi thành bàn ăn cho 12 người. 
Kẻ lữ hành đã từng đặt dấu chân của mình ở 70 quốc gia và đã từng đặt dấu ấn của mình ở rất nhiều công trình kiến trúc lớn nhỏ khác nhau. Từ một khách sạn hàng trăm ngàn mét vuông ở Abu Dhabi đến nội thất cho một lớp mẫu giáo dã chiến ở Mozambique Phi Châu, anh hẳn là hiệu sự cân bằng giữa không gian nội thất riêng tư và không gian công cộng. Điều quan trọng nhất không phải là tầm vóc của công trình mà chính là công năng, và dấu ấn văn hoá để lại ở công trình đó. Một trong những thử thách lớn nhất theo Tạo là việc khám phá ra linh hồn ẩn trong một công trình, một đồ vật. Hãy cho nó linh hồn của con người nó sẽ tạo ra sự thấu hiểu và sẻ chia với cuộc sống của chính bạn. Nó chính là khái niệm “nhà” thân quen với mỗi chúng ta. Hãy biến mọi không gian bạn sống thành nhà – để có cảm giác thân thuộc nhất, trìu mến nhất. Điều quan trọng nhất không phải là loại bỏ đồ vật, loại bỏ những rườm rà để hướng tới cuộc sống “tối giản” mà quan trọng nhất là hãy suy nghĩ giản đơn, đem “cuộc sống” đến cho những thứ xung quanh ta và cảm nhận nó thật sự hiện hữu và thân quen.

Tôi yêu những con người tôi gặp, những thứ nhỏ xinh hiện diện trên mỗi căn nhà, mỗi vị chủ nhân, mỗi người bạn mới của hành trình. Họ dạy tôi cách dang rộng tay để ấp ôm cuộc sống rất tươi đẹp này thay vì than vãn và trách móc. Như Tạo, anh dạy tôi bản nguyên của lối sống giản đơn phải xuất phát từ tình yêu – chính là tình yêu thẳm sâu của bạn cho cuộc sống này.

New Orleans
Jan 2017

