Có một sự trùng hợp thú vị khi hai bộ phim – một đến từ Tây Ban Nha với tiếng cười châm biếm (Alpha Males), một đến từ nước Anh u uất và khắc nghiệt (Adolescence) – lại cùng chạm đến một điểm chung: sự lạc lối của nam giới trong thế giới hiện đại.

Chỉ khác nhau ở độ tuổi, bối cảnh và thể loại, nhưng cả hai đều buộc ta đặt câu hỏi: Làm đàn ông thời nay nghĩa là gì – và ai đã dạy họ như vậy?

Alpha Males: Khi những người đàn ông “lỗi thời” bước vào thời đại nữ quyền

Trong Alpha Males, bốn người đàn ông trung niên bước vào cuộc khủng hoảng của chính mình không phải vì mất việc, mất vợ hay mất tiền – mà là mất đi quyền lực vô hình mà họ quen gọi là “vai trò của đàn ông”.

Họ không phải kẻ xấu. Họ chỉ là những người chậm chân trong một thế giới đang đổi vai. Vợ của họ thành công, con gái họ sắc sảo, và xã hội thì không còn cần đến những “alpha males” kiểu cũ nữa. Họ tập thiền, đọc sách tâm lý, đến lớp học về cảm xúc – và vẫn lúng túng y như ngày đầu đi học bơi. Đàn ông thời nay, hoá ra, không chết chìm trong nước… mà chìm trong chính nỗi hoang mang không ai dạy cách gọi tên.

Phim hài – nhưng không hời hợt. Nó không cười nhạo sự yếu đuối, mà dùng tiếng cười để thừa nhận: nam tính truyền thống đang lung lay, nhưng không ai chỉ cho đàn ông cây cầu để bước qua.

Adolescence: Khi một đứa trẻ không được dạy cách làm đàn ông, nó sẽ học từ Internet

Còn ở Adolescence, Jamie – một cậu bé 13 tuổi – không được bao quanh bởi sự khủng hoảng hài hước. Cậu bị bao vây bởi sự im lặng.

Không có một cú đánh nào trong gia đình. Không có bạo lực học đường. Nhưng cũng không có cuộc trò chuyện về cảm xúc, không có ai hỏi cậu đang thấy gì trong lòng. Trong khoảng trống ấy, Jamie tìm đến mạng xã hội – nơi những người đàn ông đội lốt “thức tỉnh” như Andrew Tate đã đợi sẵn.

Không ai nói với Jamie rằng buồn là điều bình thường. Nhưng có hàng ngàn video dạy rằng yếu đuối là thất bại. Không ai dạy cậu rằng con gái không phải là “phần thưởng” cho sự tử tế, nhưng có rất nhiều tài khoản TikTok thì dạy rằng phụ nữ là kẻ thao túng.

Adolescence không dựng nên một tội phạm. Phim chỉ cho thấy cách những tư tưởng độc hại có thể ngấm vào những đứa trẻ bình thường, lặng lẽ như hơi sương – cho đến khi chúng bùng nổ trong một khoảnh khắc không ai kịp ngăn.

Khi truyền thông không còn trung lập

Là người làm truyền thông, tôi không thể xem những bộ phim này mà không thấy vai trò của chính ngành mình trong câu chuyện. Chúng ta đã mất quá nhiều năm chạy theo các hình mẫu “manly” một chiều: người đàn ông trầm mặc, thành công, kiểm soát mọi thứ và không bao giờ khóc.

Từ quảng cáo đến talkshow, từ phim sitcom đến tin tức, truyền thông từng góp phần dựng nên những “khuôn” nam tính mà giờ đây chính đàn ông phải tìm cách thoát ra – hoặc bị nghiền nát bởi nó. Cả Alpha Males lẫn Adolescence đều cho thấy: sự khủng hoảng nam tính không đến từ việc mất đặc quyền, mà đến từ việc không được trao quyền lựa chọn con người mình muốn trở thành.

Vấn đề không nằm ở đàn ông. Vấn đề nằm ở định nghĩa về đàn ông.

Một bên là đàn ông trung niên loay hoay với thế giới mới. Một bên là cậu bé tuổi dậy thì chưa kịp lớn đã bị nhồi nhét công thức “đàn ông đích thực”. Khoảng cách tuổi tác có thể xa, nhưng nỗi sợ lại giống nhau đến lạ: sợ bị bỏ lại, sợ bị yếu đuối, sợ không ai cần mình.

Alpha Males kết thúc với một tia hy vọng: nếu dám học lại từ đầu, đàn ông có thể học cách yêu bản thân và người khác một cách lành mạnh hơn.

Còn Adolescence để lại một khoảng lặng gai người: nếu chúng ta không hành động kịp lúc, thì những “Jamie” tiếp theo sẽ không chỉ có trong phim.

Kết

Câu hỏi không còn là “Tại sao nam giới lại như vậy?”, mà là: Ai đã im lặng để họ lớn lên trong sự lạc hướng đó?

Hai bộ phim, hai cách kể chuyện, nhưng cùng một thông điệp: đã đến lúc xã hội cần một định nghĩa mới về nam tính – không dựa trên quyền lực, mà dựa trên sự tử tế, cảm xúc, và khả năng kết nối thật sự.

Vì một xã hội an toàn không chỉ cần phụ nữ được bảo vệ – mà cần đàn ông được chữa lành.